خودارضایی و آثار مخرب آن (6)

آسیب‌‏هاى روحى و روانى‏

ضعف حافظه و حواس‌‏پرتى، اضطراب، منزوى شدن و گوشه‌‏گیرى، افسردگى، بی‌نشاطى و لذت نبردن از زندگى، پرخاش‌گرى، بداخلاقى و تندخویى، كسالت دائمى و ضعف اراده، احساس حقارت، عدم اعتماد به نفس، احساس گناه و عذاب وجدان بروندادهاى روانى و روحى خودارضایى است. شرح پاره‏اى از این موارد در مباحث گذشته روشن شد.

آسیب‏هاى اجتماعى‏

ناسازگارى خانوادگى، بى‏میل شدن به همسر و ازدواج، ناتوانى در ارتباط با جنس مخالف و همسر، احساس طرد شدن، از بین رفتن عزّت، پاكى، شرافت و جایگاه اجتماعى، دیر ازدواج كردن و لذت نبردن از زندگى مشترك.

آسيبهاي معنوي و اخروي

هیچ یك از آسیب‏هاى پیش گفته، به اهمیت آسیب‏هاى معنوى نیست؛ زیرا آسیب‏هاى معنوى، جان و دل و به عبارت دیگر كنه حقیقت وجود آدمى را تباه مى‏سازد. خودارضایى از نظر دین یك گناه است و به تعبیر قرآن زنگار بر دل مى‏نهد: «كَلاَّ بَلْ رانَ عَلى‏ قُلُوبِهِمْ ما كانُوا یَكْسِبُونَ»؛ مطففین (83)، آیه 24.؛ «چنین مباد! بلكه اعمال (ناشایست) دل‏هاى آنان را زنگار زده است».
زنگ یا زنگار در اشیاى مادى، همان چیزى است كه روى فلزات و اشیاى قیمتى مى‏نشیند و معمولاً نشانه پوسیدن و از بین رفتنِ شفافیت و درخشندگى آن و در نهایت ضایع شدن و از بین رفتن آن است.
علامه طباطبایى در تفسیر المیزان‏، ج 20، ص 385 مى‏فرماید: از آیه شریفه سه نكته استفاده مى‏شود:
1. اعمال زشت، نقش و صورتى به نفس و روح انسان مى‏دهند؛
2. این نقش و صورت خاص، مانع آن است كه نفس آدمى حق و حقیقت را درك كند؛
3. نفس آدمى به حسب طبع اولیه‏اش صفا و جلایى دارد كه با داشتن آن، حق را آن طور كه هست درك مى‏كند.
همچنین آسیب‏هاى معنوى جهان گذران را در مى‏نوردد و اگر اصلاح نگردد، حیات جاودان آدمى را در معرض تباهى و شوربختى قرار مى‏دهد. از این رو نصوص دینى نسبت به آن هشدارهاى لازم را داده‏اند. پیامبر اكرم‏ صلى الله علیه وآله وسلم در این باره مى‏فرماید: «ناكح الكف ملعون»؛ «ملعون است كسى كه خودارضایى كند».(میزان الحكمة، ج 12، ص 5654.)
امام صادق ‏علیه السلام نیز مى‏فرماید: «با سه گروه خداوند در روز قیامت سخن نمى‏گوید و پاكشان نمى‏خواند و عذابى دردناك دارند، از آن سه‏اند، خودارضایى كننده و كسى كه لواط دهد»(همان، ح 19049). در روایات دیگرى امام صادق ‏علیه السلام خودارضایى را گناه عظیم و مورد نهى الهى معرفى فرموده است‏ (همان، ح 19050).

توصیه های کاربردی در جهت کنترل و درمان

1. نخستین گام براى درمان این عادت شوم، اعتقاد و ایمان به درمان‏پذیرى آن و دورى از یأس و ناامیدى است. اما رسیدن به نتیجه و ایجاد هرگونه تغییر و دگرگونى نیازمند گذشت زمان، انتخاب راه صحیح و به كارگیرى دقیق دستورها است. البته ترك عادتِ نامطلوب، در زمانِ كوتاه بدون راهنماى كارآزموده و دلسوز، امكان ندارد. از همه اینها مهم‏تر، اراده و خواست فرد، نقش كلیدى و محورى را ایفا مى‏كند. درمان و چاره جویى باید منطبق بر خواست فرد باشد؛ زیرا تا وقتى كه او نخواهد، مى‏توان با قاطعیت گفت كه درمان نخواهد شد. بنابراین بیمار اگر بخواهد، مى‏تواند بر بیمارى اش غلبه كند و جمله معروف «خواستن توانستن است»، عین حقیقت است. اراده همچون نهالى است كه باید آن را پرورش داد تا به مرحله خودشكوفایى و ثمردهى برسد؛ به عبارت دیگر، اراده تقویت شدنى و پرورش یافتنى است و راه پرورش و تقویت آن این است كه برخلاف میل خود، اندك اندك به مقابله با این عادت شوم برخیزد تا پس از مدتى لذت توانستن را بچشد، (خودارضایى یا ارضاى انحرافى جنسى، ص 29 - 30.. مؤسسه پژوهشى - فرهنگى اشراق).
2. تلاش براى تقویت اراده از گام‏هاى مهم در امر بهبود است. نگویید اراده از ما سلب شده است! ممكن است اراده انسان ضعیف شود؛ ولى هیچ گاه از بین نمى‏رود. نشانه اینكه هنوز اراده باقى است، این است كه شخص این عمل را در حضور دیگران و در هر شرایطى انجام نمى‏دهد. براى تقویت اراده، راه‏هاى زیادى پیشنهاد شده كه از جمله آنها تلقین به خود است‏ (جهت آگاهى بیشتر نگا: پرسش 46.). ویكتور پوشه - روان شناسِ فرانسوى - مى‏گوید: افراد مبتلا به این عادت شوم، هر روز به دفعات مختلف با تمركز فكر به خود بگویند: «من به خوبى قادرم این عادت بد را از خود دور كنم، من قادرم». تكرار این عبارت ساده، اثر عجیبى در تقویت اراده و روحیه دارد.
پل ژاگو بر آن است كه: «تلقین، قبل از خواب نیز مؤثر است»(همان، ص 34..جهت آگاهى بیشتر نگا: پرسش شماره‏46 (تقویت اراده)).
3. سعى شود شكم به هنگام خواب، بیش از حد معمول پر نباشد.
4. از پوشیدن لباس‏هاى تنگ و چسبان اجتناب گردد.
5. از نگاه كردن به مناظر، فیلم‏ها و تصاویر تحریك كننده، خوددارى شود و شخص به محض مواجهه با این امور، چشم خود را بسته و یا به زمین و یا آسمان نگاه كند.
6. از شنیدن و خواندن مباحث و مطالب جنسى و حتى شوخى‏هاى تحریك‏كننده و فكر كردن در این امور، دورى شود.
7. از خوردن مواد غذایى محرك، مانند خرما، پیاز، فلفل، تخم‏مرغ، گوشت قرمز و غذاهاى پرچرب - اجتناب و به میزان ضرورت اكتفا شود.
8. قبل از خواب مثانه تخلیه شود.
9. از نوشیدن افراطگونه آب و مایعات پرهیز شود (به خصوص شب‏ها و قبل از خوابیدن).
10. هیچ‏گاه کاملا عریان نشوید و به اندام عریان خود یا دیگری نگاه نکنید.
11. از دست‏ورزى با اندام جنسى، باید اجتناب نمود و در هیچ شرایطى، نباید دست‏ورزى كرد!
12. هرگز نباید به رو خوابید.
13. به منظور تخلیه انرژى - زاید بدن، به طور منظم و زیاد باید ورزش كرد.
14. هیچ‏گاه نباید بیكار بود؛ شخص باید براى اوقات فراغت خود، برنامه داشته باشد و آن را با مطالعه، ورزش، زیارت، عبادت و ... پر كند.
15. هرگز در مكانى خلوت و تنها و دور از نظر دیگران نباید ماند.
16. هرگاه شخص مورد هجوم افكار جنسى واقع شد، باید بلافاصله از مكان خلوت و دور از نظر دیگران خارج شود و خود را به كارى سرگرم كند. در این زمینه گفت و گو با دوستان، مشاركت در عبادت‏هاى جمعى (مانند جلسات دعا، نماز جماعت و...) بسیار مفید است.
17. هفته‏اى یكى دو روز، روزه مستحبى مفید است و اگر شخص توان آن را ندارد، میزان صَرف غذا را كاهش و فاصله هر وعده غذا را افزایش دهد و یا تعداد دفعات غذا را كاهش داده و به حداقل خوراك اكتفا كند.
18. از سخن گفتن ملایمت‏آمیز، شوخى و خنده با نامحرمان خوددارى كرده واز نرمى و لینت در كلام باید اجتناب ورزید.
19. هیچ‏گاه نباید با نامحرم و جنس مخالف، در مكان خلوت و دور از نگاه دیگران باقى ماند (حتى براى آموزش و ...).
20. قرآن زیاد بخواند و درباره معانى آیات آن فكر كند.
21. باید همیشه براى ذهن فكر خود محتواى مطلوب و موضوع مناسب داشت.

تذکرات پایانی

1. توجه داشته باشید كه تنها رعایت تمام این امور، بدون كم و كاستى و به صورت مستمر، نتیجه‏بخش خواهد بود. نباید توقع داشته باشید که این عادت ناگهان قطع و درمان شود, به هر میزان که بتوانید دفعات آن را به تدریج کم کنید, موفقیت محسوب می شود.
2. در صورت تکرار از رحمت واسعه الهی ناامید نشوید و بدانید که هر گناهی قابل توبه است و خداوند خود فرموده است : »ان الله یغفر الذنوب جمیعا ; خداوند همه گناهان را می آمرزد. و نشانه قبولی توبه شما این است كه پشیمان هستید و از تكرار آن متنفرید. همین قدر كه تكرار آن كم شود نشانه پیشرفت به سوی اطاعت خداوند است.
3. در صورت امكان با كم كردن سطح توقعات و انتظارات ازدواج کنید که این بهترین راه حل است.
4. در تمام حالات از خداوند براى حفظ پاكى استعانت بجویید.
5. مطمئن باشید این مشكل قابل حل و درمان است؛ ولى مشروط به تصمیم‏گیرى قاطع و پشتكار كافى در راه انجام دستورالعمل‏هاى ارائه شده.
6. منشأ این مشكل، یكى از نیازهاى واقعى نهاده شده در وجود انسان است كه باید به طور طبیعى و صحیح ارضا و تأمین شود. نیاز به ارضای شهود یکی از این امور است که اگر به شكل صحیح تأمین نشود، (یعنى ازدواج), آدمی دچار خطاها و گناهان همچون استمنا خواهد شد كه عواقب سوء آن نیز دامنگیر فرد مى‏شود. بنابراین اگر امكان ازدواج برایتان فراهم است، اقدام به ازدواج كنید یا به طور موقت به دستورالعمل‏هاى ارائه شده پاى‏بند باشید.
منبع: شهید دكتر سید رضا پاك نژاد، اولین دانشگاه و آخرین پیامبر
/ن